فصل صید آغاز میشود، هزاران صیاد و ماهیگیر رو به سوی دریا دارند. هر یک در سر غوغایی و در دل آرزویی دارند. این صیادان دعا میکنند که امروز تورهای آنها مملو از ماهی باشد. اما این روزها صید و صیادی بازار خوبی ندارد، تورها اغلب خالی است و دلهای صیادان نگران. . .
صیادان متأسفانه یک تخصص دارند و آن هم صیادی است. شش ماه از سال کار دارند و شش ماه دیگر بیکار هستند. پولی که در این شش ماه به دست میآورند کفاف زندگی همین روزها را نمیدهد، چه برسد به شش ماه بیکاری. این عزیزان در روزهای سرد سال به امید یک روزی خوب به دریا میزنند. اما امروزه به دلیل آلودگیهای زیاد در آب دریا تعداد ماهیها بسیار کاهش یافته است.
صیاد در طول سال برای اقامت در دریا در حدود هشت میلیون بابت بنزین و چیزی در حدود چهار میلیون برای سوخت گازوئیل پرداخت میکند. زیرا کار کردن در کولاک و سرما، آن هم در کنار دریا کار آسانی نخواهد بود.
عدم شناخت شغل صیادی موجب شده تا علی رغم سختیهای بسیاری که این شغل با خود به همراه دارد، شغل صیادی در زمره شغلهای سخت قرار نگرفته باشد. مسئولین مربوطه باید به فکر این قشر از مردم باشد. کاری که بسیار پر ریسک و همراه با خطر میباشد و به نوعی بازی با جان خود برای کسب روزی حلال است.
گفته میشود که شغل صیادی 6 ماه پرکار دارد اما بدینگونه نیست. در طول این شش ماه، یک ماه، ماهیها در خواب به سر میبرند و دو ماه هم وضعیت دریا بسیار مواج است و برای فعالیتهای دریایی همچون صید مناسب نیست. پس یک صیاد در طول این شش ماه تنها سه ماه باید کار کند، آیا این سه ماه صید چشمگیری خواهد داشت؟؟؟!!!!
رونق صیادی نیازمند اجرای دو فعالیت به صورت همزمان است. فعالیت نخست تلاش برای حفظ و ذخایر آبزیان است که در این رابطه شیلات کشور مسئول میباشد. دومین فعالیت، برخورداری این شغل از خدمات اجتماعی و بیمهای است. مدیریت صحیح ماهیگیری میتواند تا حدی به رونق این شغل بگراید. اما این کار تنها توسط خود صیادان میسر میشود. در نتیجه صیاد بدون استفاده از خدمات بیمه از ایفای این نقش مهم باز میماند.
از عمدهترین مشکلات یک صیاد مشکل بیمهای شرکتهای تعاونی پره میباشد. بر اساس دستورالعمل سهم هر صیاد از این مزایای بیمه ی صیادی در حدود 27 درصد میباشد. چنین درصدی برای صیادان و برای شرکتهای تعاونی پره سنگین است. زیرا درآمد به دست آمده در حد مطلوب نیست. با پیگیریهای شیلات قرار بر این شد که از این میزان 17 درصد توسط شرکتهای تعاونی پره و 10 درصد توسط دولت پرداخت شود. اگر این تأمین مالی صورت گیرد صیادان، حداقل از نظر بیمه تأمین اجتماعی مشکلی نخواهند داشت.
دریای خزر دو چهره دارد. یکی آرام و زیبا که اغلب گردشگران با این چهره او آشنا هستند و دیگری چهره مواج و خطرناک که تنها صیادان آن را میبینند. صیادان که با قایقهای خود دل به دریا میزنند میدانند که ممکن است هرگز روی ساحل و خویشان را نبینند، زیرا باد و کولاک میتواند قایق را منحرف کند و شنا کردن در چنین دریایی یعنی خطر.
بیمه یک صیاد تنها برای شش ماه از سال میباشد و شش ماه دیگر بیمهای ندارد. با این اوصاف باید در حدود 60 سال کار کند تا در انتها از مزایای بازنشستگی بتواند استفاده کند.
شناورهای صیادی یعنی همه دارایی یک صیاد که اگر در اثر شرایط نامساعد جوی آسیب ببیند با چنین درآمدی بازسازی آن مشکل است. از طرفی با توجه به قیمت بالای شناورها فکر خرید یک شناور تازه هم از ذهن صیاد عبور نمیکند. . . تنها راه حل بیمه کردن شناور است. بر اساس ماده 11 قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزیان، تمام واحدهای صیادی باید تحت پوشش بیمه بدنه شناور قرار گیرند. اما هزینه این بیمه بسیار بالاست و همچنین آسیب به ابزارهای صید را شامل نمیشود. در این راه شرکتهای موجود باید تدبیری بیاندیشند.