افزایش روز افزون سوانح رانندگی و حوادث حمل و نقل جادهای خسارات مالی و جانی ناشی از آنها در زمره مهمترین چالشهایی است که توجه و تعمق تحلیلگران ترافیک را بیش از پیش میپطلبد. در حال حاضر معضلات، سوانح رانندگی و حوادث ترافیکی در مجموع پدیدآورده فاجعه عظیمی برای جامعه هستند. در همین خصوص باید گامهای بیشتری برداشته شود تا ضایعات به حداقل برسد و قانونپذیری را در جامعه نهادینه کنیم.
شرکتهای بیمه و پتانسیل آنها در کاهش سوانح
با توجه به خسارتهای بالایی که سازمانهای بیمهگر از حوادث رانندگی متحمل میشوند، سعی در پیشگیری از حوادث را ندارند. در این بین شرکتهای بیمه از پتانسیل و نقش به سزایی در کاهش حوادث و سوانح رانندگی برخوردار هستند. اغلب نقش آنها به صورت غیرمستقیم نشان داده میشود. روشهایی که شرکتهای بیمه میتوانند از آن طریق سبب کاهش تصادفات بشوند فراتر و پیچیدهتر از آن چیزی است که در نگاه اول به چشم میخورد.
در این راستا کارشناسان بر این باورند که صنعت بیمه با دریافت حق بیمه متناسب با ریسک رانندهها میتواند نقش مهمی در راستای قوانین راهنمایی و رانندگی و جلوگیری از بروز تخلفات در نتیجه کاهش تصادفات و سوانح رانندگی داشته باشد. نقشی که بنظر میرسد تاکنون مورد توجه برنامهریزان قرار نگرفته است. با این حال تکفیک رانندگان پر خطر از کم خطر امری ضروری به نظر میرسد. چراکه با اجرای آن ضمن دریافت حق بیمه متناسب با ریسک، آمار تخلفات رانندگی و تصادفات هم کاهش قابل توجهی پیدا میکند و از طریق میزان حق بیمه شخص ثالث میتوان از بسیاری از حوادث جانی و مالی جلوگیری کرد.
تفاوت کشورها در بیمه
در حال حاضر هیچ گونه تفاوتی بین راننده با تجربه و راننده تازه کار یا راننده پرخطر و کم خطر وجود ندارد. در اکثر کشورهای توسعه یافته مثل اروپا و آمریکا مبنای محاسبه بیمه شخص ثالث در درجه اول سابقه رانندگی و نداشتن تخلف و تصادف است. همین امر موجب میشود تا افراد در حین رانندگی از بیم جرایم سنگین و افزایش حق بیمه مقررات رانندگی را راعایت کنند. در حالی که جادههای کشور جولانگاه رانندگان پرخطر است که روزانه جان افراد جامعه را تهدید میکنند و این سؤال مطرح است که چرا یک فرد پرخطر و یک فرد کم خطر باید تعرفهای برابر بپردازند. بعضی از پژوهشهای انجام شده بیانگر این امر است که 15 درصد از رانندگان پر ریسک محسوب میشوند.
در کنار فرهنگسازی، توجه به عوامل بازدارنده، از جمله افزایش حق بیمه رانندگان متخلف میتواند در مهار تصادفات نقش مؤثری را ایفا کند. در این راستا به هنگام تمدید یا صدور بیمه نامه با اخذ استعلام از راهنمایی و رانندگی حق بیمه واقعی افراد را میتوان محاسبه کرد. این امر بیش از هر چیز دیگری نیازمند تمهیدات قانونی است که رانندگان پر ریسک را از رانندگان کم خطر تفکیک میکند. شرکتهای بیمه میتوانند با اختصاص درصد کوچکی از خساراتی که در این ارتباط متحمل میشوند به فعالیت پیشگیرانه نتایج جالب توجهی را به دست آورند. عاقلانهترین روش در تعیین بیمه شخص ثالث این است که علاوه بر ریسک خطر وسیله نقلیه، ریسک خطر افراد هم مورد توجه قرار گیرد. این امر اتخاذ سیاستهای کارآمدی را از جانب مسئولان کشور میطلبد.